چرا شاخص بورس با دلار ۴۵ هزار تومانی پایینتر از دلار ۲۵ هزار تومانی است؟

یک کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: اگر بازار می توانست با شاخصهای واقعی اقتصاد و نرخ واقعی دلار کار کند امروز شاخص بالاتر از رکورد سال ۹۹ بود.
در حالی که شاخص بازار سرمایه در سال ۹۹ با دلار حدود ۲۵ هزار تومان از دو میلیون واحد هم عبور کرد امروز با دلار ۴۵ هزار تومانی شاخص در کانال ۱٫۶ میلیون واحدی در نوسان است. این تفاوت فاحش و عدم اثر گذاری فاکتور بسیار مهم نرخ ارز در بازار اثر پذیری مانند سرمایه و بورس، گمان حرکت دستوری شاخص و دستکاری در روند بازار به وجود آورده است.
مهدی سوری، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با ایلنا درباره علت عدم حرکت شاخص متناسب با افزایش نرخ دلار اظهار داشت افزایش نرخ ارز بر تمام کالا و بازارها اثر میگذارد و در واقع دلار گران نمیشود و این ارزش ریال است که کاهش پیدا میکند و ریال ارزان میشود و از این رو برای خرید کالا و خدمات باید عدد بیشتری پرداخت کرد، بنابراین مخارج شرکتها و تولیدکنندگان هم بالا میرود اما اثر افزایش نرخ دلار در برخی از بازارها بلافاصله خود را نشان میدهد اما در برخی از بازارها هم به صورت تدریجی اثر می گذارد.
وی ادامه داد: در این شرایط دولت با رویکرد تعزیری به دنبال کنترل کردن بخشهای از اقتصاد که زورش به آنها میرسد میرود و بر روی بخشهای شفاف اقتصاد دست می گذارد. برای مثال در حال حاضر پتروشیمی ها هر چند مخارج و هزینه هایشان با دلار آزاد است اما باید محصولات خود را با دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به فروش برسانند یعنی عملا تولید کنندگان آن چیزی را با یک دلار تولید میکنند را نمیتوانند به سه دلار بفروشند. از سوی دیگر هزینه تولیدکنندگان به واسطه تحریمها افزایش پیدا کرده و اگر بخواهند نقل و انتقال مالی را از یک شبکه رسمی انجام دهند، ۱۰ تا ۱۵ درصد هزینه ها بالا میرود و در این شرایط محصولات خود را باید با تخفیف در بازارهای جهانی عرضه کنند. این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد از سوی دیگر پتروشیمی ها گاز را با بالاترین نرخ در دنیا دریافت میکنند و گاز پتروشیمی ها در ایران گرانتر از تمام دنیا است. در حال حاضر نرخ گاز برای پتروشیمی ها در روسیه که از لحاظ شرایط تحریمی شبیه به شرایط ایران است، بین ۷ تا ۱۰ سنت است و در قطر که آن هم مانند ایران یک کشور تولیدکننده گاز است گاز با قیمت کمتر از ۱۰ سنت آن هم با قراردادهای ۲۵ ساله به پتروشیمی ها به فروش میرسد. در آمریکا هم نرخ گاز در حال حاضر کمتر از ۱۰ سنت است و در چینی که کشور تولید کننده گاز نیست، گاز با نرخ ۱۳ سنت به پتروشیمی ها و تولید کنندگان به فروش میرسد. سوری گفت: اما در ایران وقتی که دلار ۲۵ هزار تومان بود گاز با قیمت ۵ هزار تومان یعنی به ارزش ۲۰ سنت به تولید کنندگان فروخته میشد و امروز با دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان و نرخ ۵ هزار تومانی باز هم عدد بالایی است که اگر به ۷ هزار تومان برسد نرخ گاز بیشتر هم میشود.

منبع: روزنامه اقتصاد پویا

تاریخ: 1401/11/10